8 Sözcüklerin dizimi
8.7 Zarfların cümledeki yeri
Gerçek zarflar ana cümlede özne (x) ve fiilden sonra gelir.
| Jeg |
besøgte |
ikke |
min |
søster |
i |
går. |
| x |
o |
|
|
|
|
|
| Ben |
dün |
kız |
kardeşimi |
ziyaret |
etmedim. |
| x |
|
|
|
|
o |
| Han |
kommer |
måske |
i morgen. |
| x |
o |
|
|
| O |
belki |
yarın |
gelecek. |
| x |
|
|
o |
Ters dizimli cümlelerde zarflar, fiilden (o) ve özneden (x) sonra gelir.
| Kommer |
han |
måske |
i morgen? |
| o |
x |
|
|
| O |
yoksa |
yarınmı |
gelecek? |
| x |
|
|
o |
Zarfta vurgu kullanılmak istendiğinde, cümlede en önde yer alır.
| Måske |
kommer |
han |
i morgen. |
| |
o |
x |
|
| O |
belki |
yarın |
gelecek. |
| x |
|
|
o |
Zarf her zaman yan cümlelerde özne (x) ve fiilin (o) arasında durur.
| Lone |
sagde, |
at |
hun |
ikke |
havde |
travlt. |
| |
|
|
x |
|
o |
|
| Lone |
acelesi |
olmadığını |
söyledi. |
| |
|
|
|
Yardımcı fiillerin kullanıldıgı cümlelerde (örn. har brugt, har besøgt, har set) gerçek zarf yardımcı fiilden sonra, ana fiilden önce kullanılır.
| Jeg |
har |
ikke |
besøgt |
min |
søster. |
| x |
o1 |
|
o2 |
|
|
| Ben |
kız |
kardeşimi |
ziyaret |
etmedim. |
| |
|
|
|
|
| De |
har |
ofte |
set |
hinanden. |
| x |
o1 |
|
o2 |
|
| Onlar |
birbirini |
ara |
sıra |
gördüler. |
| |
|
|
|
|
Nesne (∆) bir şahıs zamiri ise (mig, dig, Dem, vb.) zarf cümlenin sonuna gelir.
Zamirsiz:
| Hr. Hansen |
kører |
altid |
sin bil. |
| x |
o |
|
∆ |
| Bay Hansen |
her |
zaman |
arabasını |
kullanır. |
| |
|
|
|
|
Zamirli:
| Hr. Hansen |
kører |
den |
altid. |
| x |
o |
∆ |
|
| Bay Hansen |
her |
zaman |
onu |
sürer. |
| x |
|
|
∆ |
o |
Zamirsiz:
| Jeg |
ser |
ikke |
Søren. |
| x |
o |
|
∆ |
| Ben |
Søren’ì |
görmüyorum. |
| x |
∆ |
o |
Zamirli:
| Ben |
onu |
görmüyorum. |
| x |
∆ |
o |
Cümlede fazla zarf varsa, zarflar ardı, ardına gelir.
| Lis |
har |
jo |
altid |
bagt |
kage. |
| x |
o1 |
|
|
o2 |
|
| Lis |
her |
zaman |
pasta |
yapar. |
| |
|
|
|
|
Karşılaştırma:
Türkçede normal cümle yapısı:
Var ise yada yalnız kullanılıyor ise özne, daha sonra sırasıyla zaman belirtisi, yer belirtisi, dolaysız nesne, dolaylı nesne ve fiil gelir. İsim kelimelerinin ekleri cümle içerisindeki yerine bağlıdır.
